Wiele osób zastanawia się nad tym, co tak naprawdę ma wpływ na to, że budzimy się zrelaksowani i wypoczęci. Wbrew pozorom odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, ponieważ na dobry, zdrowy sen składa się wiele czynników - zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Zrozumienie ich roli oraz efektywne wprowadzanie do codziennych nawyków jest kluczowe dla jakości naszego odpoczynku.

Dlaczego sen jest tak ważny?

Sen jest podstawowym i niezbędnym elementem życia każdego człowieka. Wpływa na lepszą pracę układu odpornościowego i zdolności pamięciowe. Odpowiednia jego ilość pozwala także na regenerację organizmu, pozbycie się uczucia zmęczenia, stresu i napięcia fizycznego. Dzieje się tak przede wszystkim ze względu na fakt, iż w trakcie snu obniża się temperatura ciała, a praca poszczególnych organów jest wolniejsza. Powoduje to mniejszy wydatek energetyczny organizmu, co daje nam poczucie odpoczynku i zrelaksowania. Ponadto długotrwały brak snu prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych, jak na przykład nadciśnienie krwi czy migreny. Jakie są inne nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem organizmu, które mogą wynikać z braku efektywnej regeneracji?

• Zaburzenia metaboliczne - regularna regeneracja w czasie snu jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania metabolizmu. Brak snu może prowadzić do zaburzeń w gospodarce insulinowej, zwiększenia poziomu glukozy we krwi i wzrostu ryzyka rozwoju insulinooporności oraz cukrzycy typu 2.
• Osłabienie odporności - niedobór snu może prowadzić do obniżenia odporności organizmu na infekcje wirusowe i bakteryjne, co zwiększa ryzyko zachorowań.
• Problemy z koncentracją - prawidłowe funkcjonowanie poznawcze w dużej mierze jest zależne właśnie od komfortowego snu.
• Zmiany hormonalne - sen wpływa na poziom wydzielania różnych hormonów. Mowa tu m.in. o leptynie i grelinie regulujących apetyt, a także kortyzolu odpowiedzialnym za odczuwany poziom stresu.

Długość snu to kwestia kluczowa

Każdy człowiek posiada indywidualny system, który w odpowiedni sposób reguluje potrzebę przesypiania konkretnej liczby godzin. To właśnie dlatego niektórym wystarczy 6 godzin snu, a inni po 10 godzinach czują się nadal niewyspani. Prawidłowa ilość snu to taka, po której budzimy się wypoczęci i pełni energii, dlatego warto uważnie wsłuchać się w potrzeby naszego organizmu.

Weź pod uwagę to, że długość snu w poszczególnych fazach życia może się znacznie od siebie różnić. Dzieci i nastolatki potrzebują z reguły więcej wypoczynku, niż osoby dorosłe. Z kolei seniorzy mogą się wysypiać szybko i często wstają o wczesnych porach. Potrzeby związane z ilością snu mogą się od siebie różnić w zależności od prowadzonego stylu życia, pracy oraz stanu zdrowia.

Standardowo czas ten wynosi około 8 godzin. Wyjątek stanowią miesiące jesienno-zimowe, kiedy to śpimy dłużej niż w okresie wiosenno-letnim. Niezwykle istotna jest także jakość snu. Osoby aktywnie spędzające dzień, śpią głębokim snem, dzięki czemu ich organizm lepiej wypoczywa i szybciej się regeneruje.

Jaka sypialnia sprzyja dobremu snu?

Często zapominamy o tym, że na jakość naszego snu wpływa również miejsce, w którym śpimy. Powinno to być przytulne, pełne świeżego powietrza i ciche pomieszczenie. Jest to niezwykle ważne, ponieważ w trakcie snu jesteśmy wyjątkowo wrażliwi na działanie bodźców zewnętrznych, które mogą zakłócić nasz odpoczynek. Dlatego też tak istotne jest, aby miejsce naszego snu sprzyjało wyciszeniu i relaksowi. W tej kwestii bardzo ważną rolę odgrywa również kolorystyka, w jakiej utrzymana jest nasza sypialnia - zdecydowanie lepiej sprawdzą się w niej ciepłe, stonowane kolory.

Odpowiednie łóżko, pościel, materac…

Obowiązkowym warunkiem efektywnego snu i wypoczynku jest wygodne, dostosowane do naszych potrzeb łóżko. Jeżeli chodzi o pościel, warto zdecydować się na poszewki z naturalnych, przyjaznych dla skóry włókien, które przepuszczają powietrze i poprawiają komfort snu. Ogromne znaczenie ma również wybór odpowiedniego dla nas materaca. Taki zakup nie tylko wpłynie pozytywnie na jakość snu, ale pozwoli także zadbać o zdrowie i kręgosłup. Jakie powinno być dobre podłoże do spania?

• Odpowiednia twardość - dobrze dobrany materac powinien mieć wypełnienie o stopniu twardości odpowiadającym potrzebom danej osoby i dopasowanym do jej masy ciała. Dotyczy to wszystkich modeli - zarówno sprężynowych i piankowych, jak i hybrydowych oraz lateksowych.
• Wentylacja– materac musi efektywnie odprowadzać wilgoć i ciepło na zewnątrz. Zapewnia to komfort termiczny i ułatwia utrzymanie pożądanego poziomu higieny w łóżku.
• Elastyczność punktowa – dobry materac powinien sprawnie redukować punkty nacisku na ciało i równomiernie rozkładać cały jego ciężar.
• Precyzyjne dopasowanie –  jest kluczowe dla utrzymania prawidłowej postawy kręgosłupa i redukcji napięcia mięśniowego.
• Wysoka jakość – Podłoże do spania powinno być wykonane z wysokiej jakości materiałów, które są trwałe i odporne na odkształcenia. Taki produkt będzie należycie spełniał swoje funkcje przez wiele lat.

Jak spać, żeby się wyspać?

Istnieje kilka podstawowych zasad, których stosowanie pozwoli nam lepiej przesypiać noce, a rano budzić się zrelaksowanym i wypoczętym. Przede wszystkim należy kłaść się do łóżka codziennie o podobnej godzinie, aby przyzwyczaić swój organizm do konkretnej pory snu. Dzień można zakończyć odprężającą kąpielą, która stworzy odpowiedni nastrój i przygotuje organizm do snu. Jeżeli chodzi o jedzenie, zaleca się, by ostatni, lekkostrawny posiłek zjeść około trzech godzin przed snem.

Częstym błędem jest spożywanie alkoholu bezpośrednio przed pójściem do łóżka, ponieważ sen po nim jest krótki i płytki. Zamiast tego warto postawić na wysiłek fizyczny, najlepiej uprawiając sport na świeżym powietrzu, co nie tylko wydłuży nasz sen, ale także poprawi jego jakość. Dobrym pomysłem może okazać się też nauka technik relaksacyjnych i wprowadzenie ich do codziennej rutyny. Prowadzenie dziennika, praktykowanie jogi czy wykonywanie ćwiczeń wyobrażeniowych to zwyczaje, które mogą znacznie poprawić jakość Twojego snu.

Stosowanie wszystkich powyższych zasad, a także uważne wsłuchiwanie się w potrzeby i wymagania własnego organizmu, pozwali na zdecydowanie lepszy i efektywniejszy sen, po którym obudzimy się wypoczęci i zrelaksowani. Nie jest to proces łatwy, jednak gdy tylko wprowadzimy potrzebne zmiany do naszej codzienności, z pewnością odczujemy różnicę.

Przeczytaj też:

1. Rodzaje materacy i ich charakterystyka
2. Strefy twardości w materacu
3. Twardy czy miękki – jaki materac wybrać?