Zdrowy sen to między innymi taki, podczas którego szkielet jest dobrze podpierany i stabilizowany przez materac. To, czy tak będzie, zależy od dopasowania twardości materaca do indywidualnych potrzeb ciała jego użytkownika. Odpowiednie podłoże powinno utrzymywać kręgosłup w delikatnie łukowatym, przypominającym literę S kształcie. Jak zdecydować, która twardość materaca będzie spełniać to zadanie?

Czym jest twardość materaca?

Twardość materaca określa się za pomocą tak zwanej skali H - litera ta jest skrótem od angielskiego hardness. Oznaczenia od H1 do H4 pozwalają opisać parametry poszczególnych modeli - H1 stosuje się przy modelach miękkich, H2 przy średnio twardych, H3 opisuje natomiast produkty twarde, a H4 bardzo twarde. W ostatnich latach na rynku zaczęły pojawiać się tak zwane materace typu partner. Ich innowacyjność polega na połączeniu w jednym podłożu dwóch różnych twardości. Technologię tę wykorzystano w piankowym materacu Materasso Viscogreen Lux - jedna z połów jest średnio twarda (H2), a druga twarda (H3). Podłoża partner poleca się wtedy, gdy preferencje każdego z użytkowników znacznie różnią się od siebie.

Dobór twardości materaca do wagi

Podczas podejmowania decyzji o zakupie materaca o określonej twardości, należy kierować się nie tylko osobistymi przesłankami. Pod uwagę trzeba bowiem wziąć też bardziej obiektywne argumenty, takie jak dostosowanie parametrów podłoża do ciężaru ciała osoby, która będzie je użytkować - to właśnie w oparciu o tę zależność utworzono wspomnianą czterostopniową skalę H. Odpowiednie dobranie twardości materaca wpływa na stopień podparcia kręgosłupa. Materace miękkie najlepiej sprawdzą się u osób ważących do 60 kg. Nieco twardsze produkty, H2, poleca się przy masie ciała od 50 do 80 kg, a twardość H3 będzie odpowiednia dla przedziału od 70 do 110 kg. Niektóre modele, na przykład Hilding Makarena są odwracalne - po jednej stronie są średnio twarde, zaś po drugiej mają właściwości materaca miękkiego. Umożliwia to dostosowywanie środowiska snu do aktualnych potrzeb użytkownika. Podłoża typu H4, czyli bardzo twarde materace, będą odpowiednie przy wadze powyżej 100 kg. Ich mocna konstrukcja zapewni stabilną pozycję snu nawet przy bardzo dużym nacisku padającym. Modele tego typu często wypełnia się elastycznymi i sprężystymi piankami.

Jak rozpoznać zbyt twardy i zbyt miękki materac

Aby przekonać się, czy dana twardość materaca jest odpowiednia, najlepiej jest ułożyć się na nim na wznak, rozluźnić ciało i wykonać tak zwany test dłoni, który polega na próbie wsunięcia ręki pomiędzy podłoże a odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Oto jak zinterpretować wyniki:

• Dłoń mieści się z łatwością - oznacza to, że materac jest za twardy,
• Nie da się wsunąć dłoni - materac jest zbyt miękki,
• Pojawia się opór, ale można wsunąć rękę - twardość materaca jest optymalna.

Zbyt miękkie podłoże można rozpoznać też poprzez charakterystyczne uczucie zapadania się do środka po położeniu się. Choć może wydawać się, że jest to przyjemne wrażenie, nic bardziej mylnego. W rzeczywistości za miękki materac powoduje nienaturalne wygięcie kręgosłupa pod kątem podobnym do tego, który można zaobserwować podczas leżenia w hamaku - po kilku nocach spędzonych w tej pozycji z pewnością pojawi się silny ból pleców. Natomiast za twardy materac uniemożliwia rozluźnienie się mięśni ulokowanych wzdłuż kręgosłupa, przez co dochodzi do uczucia ciągłego napięcia i ucisku w obrębie pleców.

Twardość materaca dla pary - jak ją wybrać?

Wybór twardości materaca do sypialni małżeńskiej może być wyzwaniem, szczególnie jeśli partnerzy mają różne preferencje dotyczące komfortu snu. Głównym kłopotem jest masa ciała. Osoby o wysokiej wadze potrzebują twardego podłoża do spania, które będzie w stanie stabilnie podpierać całe ciało. Z kolei lekki użytkownik będzie czuł się dobrze na miękkim i elastycznym materacu. Z tego względu dojście do porozumienia może być bardzo trudne. Zdarza się, że konieczne jest zainwestowanie w dwa materace pojedyncze i umieszczenie na nich modelu nawierzchniowego. 

Niektóre nowoczesne materace oferują możliwość regulacji twardości poprzez zmianę układu warstw lub dodawanie specjalnych wkładek. To pozwala na dostosowanie twardości do indywidualnych potrzeb każdego z partnerów. Warto mieć na uwadze to, że w łóżkach dla par równie ważna jak twardość, jest elastyczność punktowa. Pamiętaj o tym, że na rynku dostępny jest niezwykle szeroki wybór. Z pewnością znajdziesz coś idealnego do Twojej sypialni.   

Zły dobór stopnia twardości - konsekwencje zdrowotne

Niewłaściwy dobór stopnia twardości materaca może mieć różnorodne konsekwencje zdrowotne, które mogą wpływać negatywnie na sen i ogólne samopoczucie.

• Ból pleców – zbyt miękki materac wywołuje ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Z kolei nadmiernie twardy model jest szkodliwy dla bioder i ramion. 
• Dyskomfort – źle dobrane podłoże sprawia, że całe łóżko staje się po prostu niewygodne.
• Obrzęki –  zbyt twardy materac może zakłócać naturalny przepływ krwi i powodować obrzęki w okolicach bioder, ramion i innych obszarów narażonych na nadmierny nacisk.
• Nierównomierne wsparcie –  materac nieodpowiednio dopasowany do indywidualnych potrzeb może prowadzić do niewłaściwego wsparcia kręgosłupa, co z kolei na dłuższą metę wiąże się z problemami zdrowotnymi związanymi z układem mięśniowo-szkieletowym.
• Zaburzenia snu – częste budzenie się w nocy w związku z dyskomfortem może prowokować powstawanie zaburzeń snu.
• Wady postawy – nieodpowiedni dobór materaca może przyczynić się do rozwoju wad postawy (np. skrzywień kręgosłupa). 

Wybierając między miękkim, średnio twardym a twardym materacem, warto pamiętać o tym, że twardość każdy odczuwa nieco inaczej. Może okazać się, że podłoże zgodne z widełkami wagowymi, dla użytkownika będzie po prostu niewygodne. W takiej sytuacji warto poszukać kompromisu i zdecydować się na twardość materaca będącą balansem pomiędzy tą komfortową a optymalną pod względem ciężaru ciała.

Jeśli masz problemy zdrowotne związane z kręgosłupem, takie jak bóle pleców czy inne dolegliwości, możesz potrzebować materaca, który zapewni odpowiednie wsparcie i będzie odpowiednio dopasowany do Twojej fizjologii. Wówczas przed dokonaniem zakupu zasięgnij porady lekarza lub fizjoterapeuty. 

Przeczytaj też:

1. Srebro, lawenda, aloes… Co kryją w sobie pokrowce na materace?
2. Muzyka relaksacyjna lekiem na bezsenność
3. Materac dla pary – jak wybrać?